بررسی جذب کادمیوم از محیط ریشه و تجمع آن در اندام های مختلف محصولات جالیزی رایج ایران

نویسندگان

بهمن یارقلی

عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی فریبرز عباسی

دانشیار مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی عبدالمجید لیاقت

دانشیار گروه آبیاری و آبادانی دانشکده آب و خاک پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

چکیده

آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین یک مشکل جهانی در حال گسترش است.  فلزات سنگین عمدتاً در لایه سطحی خاک رسوب می­کنند و در دراز مدت با افزایش غلظت آنها در خاک جذب گیاهان می­شوند و در اندام­های مختلف آنها تجمع پیدا می کنند.  مقدار جذب و تجمع فلزات سنگین در گونه­های مختلف گیاهی و در بخش­های مختلف گونه­ها متفاوت و متأثر از غلظت فلز و مشخصات فیزیکی و شیمیایی خاک است.  مطالعات زیادی در زمینه استفاده از آب­های آلوده و پساب­های حاوی فلزات سنگین در کشاورزی اجرا شده است، ولی اطلاعات در زمینه مقدار جذب و تجمع فلزات سنگین از محیط ریشه و تجمع آن در بخش­های مختلف گونه­های زراعی، به ویژه محصولات جالیزی بسیار محدود است.  این تحقیق با هدف بررسی تأثیر سطوح مختلف غلظت کادمیوم خاک محیط ریشه بر مقدار جذب و تجمع آن در اندام­های مختلف پنج گونه جالیزی رایج در ایران (خربزه، هندوانه، خیار، گوجه­فرنگی و کدو خورشتی)، به­ صورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تیمار شامل غلظت­های صفر، 50 و100 میلی­گرم کادمیوم در کیلوگرم خاک و 50 میلی­گرم کادمیوم در کیلوگرم خاک به­علاوه 25 میلی­گرم اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (edta) به هر کیلوگرم خاک از طریق آب آبیاری، در سه تکرار به اجرا در آمده است.  خاک مورد استفاده از نوع لومی بود که از مزرعه چهارصد هکتاری مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر (کرج) انتخاب و بعد از دو بار الک کردن با مش دو میلی­متر و افزودن نیترات کادمیوم (cd(no3)2) و مخلوط کردن کامل تهیه شد.  برای کاشت از گلدان­های پلاستکی استوانه ای به قطر 40 و ارتفاع 60 سانتی­متر استفاده شده است.  در پایان فصل زراعی از بخش­های مختلف گونه های مورد مطالعه جهت سنجش مقدار تجمع کادمیوم نمونه­برداری و آزمایش شده نتایج حاصل، پس از تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار spss، نشان می­دهد که میزان تجمع کادمیوم با افزایش غلظت آن در محیط ریشه نسبت مستقیم دارد و افزایش edta ، به­طور میانگین باعث افزایشی معادل 27 درصد در جذب کادمیوم در برگ­ها و 122 درصد در میوه می­شود.  به جز تیمار شاهد، در سایر تیمارها میزان تجمع کادمیوم در بخش­های مختلف گونه­های مورد مطالعه بیش از حد مجاز برای مصارف انسانی است.  نتایج نشان می دهد که در ساقه و برگ به ترتیب خیار و کدو خورشتی بیشترین غلظت کادمیوم را دارند و گوجه­فرنگی و هندوانه کمترین تجمع را دارند؛ میوه خربزه و هندوانه بیشترین و گوجه­فرنگی کمترین میزان غلظت کادمیوم را دارند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی جذب کادمیوم از محیط ریشه و تجمع آن در اندام‌های مختلف محصولات جالیزی رایج ایران

آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین یک مشکل جهانی در حال گسترش است.  فلزات سنگین عمدتاً در لایة سطحی خاک رسوب می­کنند و در دراز مدت با افزایش غلظت آنها در خاک جذب گیاهان می­شوند و در اندام­های مختلف آنها تجمع پیدا می‌کنند.  مقدار جذب و تجمع فلزات سنگین در گونه­های مختلف گیاهی و در بخش­های مختلف گونه­ها متفاوت و متأثر از غلظت فلز و مشخصات فیزیکی و شیمیایی خاک است.  مطالعات زیادی در زمینة استفاده از آ...

متن کامل

بررسی اثر EDTA در آب آبیاری بر میزان جذب کادمیوم از خاک توسط ریشه و تجمع آن در اندام مختلف گونه‌های جالیزی

آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین به عنوان یک مشکل جهانی در حال گسترش مطرح می باشد. میزان قابلیت دسترسی گیاهان به این فلزات و قابلیت تجمع آنها در بخشهای مختلف آنها (ریشه، ساقه و برگ) از دو جنبه سلامتی انسان و همچنین پالایش خاک‌های آلوده حائز اهمیت بوده و تعیین شرایط و فاکتورهای موثر بر قابلیت دسترسی و جذب فلزات سنگین توسط گیاهان ضروری می باشد. یکی از روشهای متداول برای برآورد و تعیین قابلیت دسترس...

متن کامل

بررسی اثر edta در آب آبیاری بر میزان جذب کادمیوم از خاک توسط ریشه و تجمع آن در اندام مختلف گونه های جالیزی

آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین به عنوان یک مشکل جهانی در حال گسترش مطرح می باشد. میزان قابلیت دسترسی گیاهان به این فلزات و قابلیت تجمع آنها در بخشهای مختلف آنها (ریشه، ساقه و برگ) از دو جنبه سلامتی انسان و همچنین پالایش خاک های آلوده حائز اهمیت بوده و تعیین شرایط و فاکتورهای موثر بر قابلیت دسترسی و جذب فلزات سنگین توسط گیاهان ضروری می باشد. یکی از روشهای متداول برای برآورد و تعیین قابلیت دسترس...

متن کامل

بررسی تفاوت اثر نیترات و کلرور کادمیوم بر رشد بوته ها و جذب و ذخیره سازی کادمیوم در ریشه و اندام هوایی گوجه فرهنگی در محیط هیدروپونیک

در اغلب استاندارد های محطی زیستی حد مجاز رهاسازی فلزات سنگین در محیط برای تمام ترکیبات یک عنصر به یک اندازه تعیین شده است حال آنکه اثر های سمی و توان آلایندگی این عناصر تا حد زیادی به نوع املاح و ترکیب شیمیایی آنها بستگی دارد )Merian , 1991) در این بررسی به منظور تبیین نقش فرم شیمیایی عناصر سنگین در آثار آلایندگی آنها اثر کلرور و نیترات کادمیوم به طور جداگانه بر رشد بوته های گوجه فرنگی (ycope...

متن کامل

برهمکنش شوری و کادمیوم بر برخی صفات رویشی و فیزیولوژیک و جذب و تجمع سدیم و کادمیوم در ریشه و اندام هوایی خرفه

سابقه و هدف: شوری یکی از مهمترین تنش‌های محیطی است که در مناطق خشک دنیا نظیر ایران تولید محصول را محدود می‌نماید. علاوه بر شوری، آلودگی فلزات سنگین در خاک و آب‌های سطحی به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه افزایش یافته است که می‌تواند سبب کاهش عملکرد گیاهان زراعی نیز گردد. یکی از مهمترین نمکهای ایجاد کننده تنش شوری، کلرید سدیم است که اثرات بازدارنده آن بر رشد گیاه می‌تواند تحت تاثیر میزان کادمیوم خا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی (تحقیقات مهندسی کشاورزی سابق)

جلد ۱۰، شماره ۲، صفحات ۳۱-۴۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023